نرم‌افزارهای مهندسی نقشه‌برداری

با گسترش نرم‌افزارهای مختلف در حوزه‌های مهندسی، نرم‌افزارهای نقشه‌برداری جایگزین روش‌های سنتی شده‌اند. در ادامه، برخی از نرم‌افزارهای مهم نقشه‌برداری را معرفی می‌کنیم:

– اتوکد سیویل ۳D: یکی از نرم‌افزارهای قدیمی و محبوب در رشته‌های مهندسی است. نرم‌افزار اتوکد از دستورات ساده‌ای آغاز شده و با پیشرفت‌های زمانی بهبود یافته است. بدون شک پرکاربردترین نرم افزار در رشته مهندسی نقشه برداری در حال حاضر نرم افزار اتوکد سیویل تری دی میباشد که با ورژن اتوکد معمولی کمی در آپشن هایی که برای نقشه برداران قرار داده شده است تفاوت دارد این نرم افزار نسخه تکامل یافته اتوکد لند میباشد که آن را هم شرکت اتودسک روانه بازار کرده بود اما با آمدن این نرم افزار از رده خارج شد.

– نرم‌افزارهای راهسازی و کارتوگرافی: شرکت اتودسک پس از به‌روزرسانی نرم‌افزار اتوکد، نرم‌افزارهای دیگری را برای مهندسی نقشه‌برداری عرضه کرده است. این نرم‌افزارها شامل نرم‌افزارهای راهسازی، کارتوگرافی و غیره هستند و بعد از سال ۲۰۰۰ انقلابی در عرصه نرم‌افزارهای نقشه‌برداری ایجاد کرده‌اند.

– AutoCAD Map 3D: برای کارهای نقشه‌برداری و طراحی نقشه‌های مهندسی استفاده می‌شود و توسط شرکت Autodesk توسعه داده شده است.
– ArcGIS: یکی از محبوب‌ترین نرم‌افزارهای GIS است که توسط شرکت Esri طراحی شده است و برای مدیریت و تحلیل اطلاعات مکانی استفاده می‌شود. نرم افزار ArcMap بیشترین کاربرد را در حال حاضر در زمینه سیستم اطلاعات جغرافیایی دارد.

– QGIS: یک نرم‌افزار متن‌باز و رایگان در حوزه سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) است که به عنوان جایگزینی برای ArcGIS مورد استفاده قرار می‌گیرد.
– Global Mapper: برای کار با انواع فرمت‌های نقشه‌ای و تصویری طراحی شده است و امکان تبدیل، تحلیل و ویرایش داده‌های مکانی را فراهم می‌کند. این نرم افزار به نوعی کانورتر در نقشه هایی که با پسوندهای مختلف وجود دارد شناخته میشود.

– ERDAS IMAGINE: برای تصویربرداری هوایی و ماهواره‌ای استفاده می‌شود و توسط شرکت Hexagon Geospatial طراحی شده است.
– Bentley MicroStation: برای طراحی و مدل‌سازی مهندسی استفاده می‌شود و توسط شرکت Bentley Systems عرضه شده است.
– ENVI: برای پردازش تصاویر هوایی و ماهواره‌ای استفاده می‌شود و توسط شرکت Harris Geospatial Solutions طراحی شده است این نرم افزار از جمله نرم افزارهای اصلی گرایش سنجش از دور در نقشه برداری میباشد.
– GRASS GIS: یک نرم‌افزار متن‌باز و رایگان برای کار با سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی (GIS) و تصویربرداری هوایی است.
– MapInfo Pro: یک نرم‌افزار کاربردی در حوزه GIS است که توسط شرکت Pitney Bowes طراحی شده است.
– Leica Photogrammetry Suite (LPS): یک نرم‌افزار تخصصی برای پردازش تصاویر هوایی و ماهواره‌ای است که توسط شرکت Leica Geosystems طراحی شده است.
– Leica Geo Office (LGO): اصلی ترین نرم افزار برای تحلیل داده ها و همچنین تخلیه دوربین های لایکا میباشد که در کنار سایر نرم افزارهای تخلیه مورد استفاده نقشه برداران قرار میگیرد.

ابزارهای نقشه‌برداری

در حال حاضر، برای جمع‌آوری داده‌های مکانی و ایجاد نقشه‌های دقیق از محیط و جغرافیای اطراف از ابزارهای مختلفی استفاده می‌شود. این ابزارها شامل دوربین‌های توتال استیشن، سامانه‌های موقعیت‌یاب جی‌پی‌اس، پهپادها و سایر دستگاه‌ها می‌شوند.

دوربین های توتال استیشن

دوربین توتال استیشن: قبل از دوربین های نیوو و تئودولیت این دستگاه دقیق و کارآمد از تراز و شیب‌سنج داخلی استفاده می‌کند و با استفاده از شعاع‌های لیزری، به کاربر امکان می‌دهد تا نقشه‌های دقیقی از منطقه مورد نظر خود ایجاد کند. با استفاده از دوربین توتال استیشن، می‌توان به دقت بسیار بالایی اطلاعات مختلفی را اندازه‌گیری کرد، از جمله ارتفاع، فاصله، زاویه و تراز محل. اکثر پروژه های ساختمانی، برداشت نما و کارهای روتین ساختمانی مانند پیاده کردن آکس ستون ها با استفاده از دوربین های توتال استیشن انجام میپذیرند.

جی پی اس های مولتی فرکانسه

سیستم‌های موقعیت‌یاب جی‌پی‌اس: GPS یکی از ابزارهای محبوب در نقشه‌برداری است. با استفاده از جی‌پی‌اس، مکان دقیق خود را روی سطح زمین تعیین کرده و به راحتی نقشه‌های دقیقی از مکان مورد نظر ایجاد کنید. از مزایای استفاده از جی‌پی‌اس، امکان بررسی و پیگیری مسیر و مسافت طی شده توسط یک دستگاه نیز می‌باشد. تهیه نقشه های UTM که برای ادارات ثبت و شهرداری ها و استعلام از منابع طبیعی کاربرد دارند با همین دستگاه های مولتی فرکانسه GNSS که به اختصار جی پی اس نیز نامیده میشوند انجام میپذیرد.

پهپاد های ملخ دار و بال ثابت

پهپادها: پهپادهای نقشه‌برداری به عنوان ابزارهای نوین شناخته می‌شوند. این ابزارها با استفاده از دوربین‌های بالا، تصاویر با دقت بالا از منطقه مورد نظر را جمع‌آوری می‌کنند. با توجه به دقت و کیفیت بالایی که پهپادها ارائه می‌دهند، می‌توان از آن‌ها برای جمع‌آوری داده‌های مکانی و ایجاد نقشه‌های دقیق استفاده کرد. همچنین، به دلیل قابلیت حرکت و مانور آسان، برای جمع‌آوری داده‌های مکانی در مناطق سخت‌الوصول و پیچیده، بسیار مناسب هستند. متداول ترین پهپاد ها در ایران سری فانتوم۴ پرو هستند که ورژن یک و دو آن در عمل تفاوتی با هم ندارند و تقریبا میتوان گفت که یکی هستند اما اگر ماژول ppk روی آنها سوار شده باشد کار نقشه برداران را در نقشه برداری با پهپاد به مراتب ساده تر میسازد.

به طور کلی، ابزارهای نقشه‌برداری امروزی، ابزارهای کارآمد و موثری هستند که به کاربران امکان می‌دهند با دقت بالا و به صورت سریع و آسان، اطلاعات مکانی و جغرافیایی مورد نیاز را جمع‌آوری و نقشه‌های دقیقی از مناطق مختلف ایجاد کنند. استفاده از این ابزارها در زمینه‌های مختلف مانند برنامه‌ریزی شهری، مهندسی، زمین‌شناسی و محیط‌زیست بسیار مفید و اساسی است.

در این مقاله سعی بر آن بود که خلاصه و مفید به تشریح و معرفی نرم افزارها و ابزارهای اصلی و کاربردی در مهندسی نقشه برداری بپردازیم و امیدواریم که مورد استفاده مثمرثمر برای شما عزیزانی که آن را مطالعه فرمودید واقع شود همچنین بار دیگر در این مطلب نیز یادآوری میکنیم که ما در زمینه های مختلف در این رشته میتوانیم در خدمت شما باشیم و به ارائه خدمات خود بپردازیم که بدین منظور میتوانید با ما تماسب بگیرید.